-
نویسنده: الکس هِیلی
مترجم: علیرضا فرهمند
ناشر: شرکت سهامی کتابهای جیبیریشهها چه طور کتابی است؟/ رمانی در خور دویستمین سالگرد استقلال آمریکا
در تاریخ امریکا نمونههایی هست که خوی استکباری امروز دولتمردانش را نشان میدهد. کشوری که با نسل کشی سرخپوستان شکل گرفت و با استعمار و استثمار سیاهپوستان به حیات خود ادامه داد ولی کسانی که موجب رشد و پیشرفت آن شدند هیچ سهمی از آن نبردند. مقام معظم رهبری درباره این کتاب میفرماید:
«انسان آزاد را که در خانه خودش زندگی میکرد به اسارت میگرفتند، الان سیاهانی که در آمریکا هستند از نسل آنهایند. چند قرن آمریکاییها این فشار عجیب را آوردند. کتاب ریشهها کتاب مغتنمی است برای نشان دادن گوشهای از این فجایع.»
بخشی از کتاب:
«قانون میگوید اگر سیاهپوستی، در چشم سفیدپوستی راست نگاه کند ۱۰ ضربه شلاق باید بخورد. قانون آنها میگوید اگر سفیدی قسم بخورد که سیاهی دروغ گفته است حق دارند یک گوش او را ببرند. اگر سفید بگوید سیاه دوبار دروغ گفته است حق دارند دوتا گوش او را ببرند. قانون میگوید اگر آدم سفیدی را کُشتی به دارت خواهند زد اما اگر سیاهِ دیگری را بکُشی فقط شلاق میخوری… خواندن و نوشتن برای سیاهان غیرقانونی است. کتاب دادن به سیاهها غیرقانونی است.»
اینها قسمتهایی از توصیههای یک سیاهپوست داستان به «کونتاکینته» از شخصیتهای اصلی رمان «ریشهها»ست؛ وقتی کونتاکینته برای بار چهارم از دست ارباب سفیدپوستش فرار میکند و توسط سفیدپوستان به دام میافتد و قسمتی از پای راست او را قطع میکنند تا دیگر فکر فرار به سرش نزند. آنها حتی زنان باردار سیاه را هم به کار در مزارع میفرستادند و آنقدر از آنها کار میکشیدند که بچهشان سقط شود. کف دست سیاهان را به دیوار میخ میکردند و مجبورشان میکردند گوشهای بریدهی خود را بخورند.
نویسنده در ابتدای کتاب میگوید این کار حاصل ۱۲ سال پژوهش در مورد اجداد افریقاییتبارش است. کسانیکه با رواج بردهداری در قرن هجدهم از سرزمین مادری خود در آفریقا ربوده شدند و برای کار اجباری برای سفیدپوستان آمریکایی به آنجا منتقل شدند.
کتاب بیش از آنکه رمان و یا بیوگرافی باشد، تاریخ است. تاریخ ظلم و ستم مضاعف و بیرحمانهی سفیدپوستان غربی در ساختن جامعهی آمریکا با بهرهکشی از سیاهانی که بهزور آفریقاییان را از سرزمین مادریشان دزدیدند و با کشتی به آمریکا آوردند تا نیروی کار مجانی آمریکا باشند. خانوادهی الکس هیلی نویسندهی کتاب ریشهها بخت خوشی داشتند که پس از جنگهای داخلی آمریکا (۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵ میلادی) کم و بیش وضعشان خوب شد. اما برای بیشتر سیاهان آمریکا چنین نبود. در فاصلهی ۱۸۸۰ تا ۱۸۹۰ میلادی هر سال ۱۰۰ سیاهپوست «لینچ» شدند. یعنی یا آنها را زنده زنده سوزاندند یا قطعه قطعه کردند یا به دار آویختند.
Manblog.ir/2309–.html (با اندکی تلخیص)
-
۲۴ آبان ۱۳۹۳